Türkiye ve Ermenistan 2009’dan sonra ilk kez normalleşme sayfasında buluştu. İlk görüşme Türkiye’nin Ermenstan ile normalleşme özel temsilcisi Serdar Kılıç ve Ermenistan’ın Özel Temsilcisi ve Parlamento Başkan Yardımcısı Ruben Rubinyan arasında Moskova’da gerçekleşti.
Peki, bir sonraki görüşme ne zaman? Edinilen bilgilye göre; henüz net bir tarih olmasa da Kılıç ve Rubinyan bir sonraki görüşme adresini netleştirmek üzere temas halinde. İlk toplantıya Moskova ev sahipliği yaptı ancak kaynaklar bundan sonraki görüşmelerin formatının doğrudan olacağını ifade ediyor. Yani, adres ya Türkiye ya Ermenistan olacak. Süreçte bir üçüncü ülke yer almayacak.
Normalleşme sürecine dair merak edilen bir diğer soru ise hangi konuların ele alınacağı. Erivan sınırların açılması, diplomatik ilişkilerin tesisi vurgusu yapsa da Ankara’da ihtiyatlı iyimserlik hakim. Ankara, önce güven artırıcı adımlara vurgu yapıyor ve süreç bir güven tesisi süreci olarak değerlendiriliyor. Büyük adımlar atmadan önce iki ülkenin ve halklarının araısnda güven tesis edilmesi öncelikli görülüyor.
Peki, 30 yılda 2 kez başarısızlığa uğramış normalleşme girişiminde güven tesis etmek kolay mı? Süreç uzun, bugünden yarına sonuçlanması beklenmiyor. “Yavaş ama temkinli ilerlenmesi gerektiği” hakim olan görüş. 2009 yılındaki gibi önce protokoller sonra içerikli adımların öne çıktığı “tümdengelim” tutumunun yerini “tümevarım” merkezli adımlara bırakması bekleniyor.
Kaynaklar bu konuda sivil toplum kuruluşları, üniversitelerle işbirliği yapılabileceğinin altını çiziyor. Uzun süredir ilişkilerin donmuş olmasını getirdiği kopukluğun aşılması için önce halkların birbirin hatırlaması bir öncelik.