Evcil hayvanlarda diş eti hastalıkları, doku kayıplı yara oluşumu, akut böbrek yetmezliği, karaciğer yetmezliği, kimi kalp hastalıkları, kornea, omurga ve tendon yaralanması üzere rahatsızlıkların tedavisi uzun ve yorucu süreçleri kapsar. Birtakım durumlarda sadece belirtiler geriletilebilirken, büsbütün güzelleşme de yaşanmayabilir ve bu da evcil hayvanın hayat kalitesini düşürür. Veteriner tabip Aylin Tunç, klinik muayene sonrası uygulanan kök hücre tedavisi ile bunun önüne geçilebileceğini söyledi. Tunç, “Hasarlı hücreyi tedavi etmek ve kök hücre uygulamak kombine bir tedavidir. Kök hücre, hasarlı bölgeye hasar sinyallerini takip ederek ilerlediği için doku tamiri muvaffakiyetle gerçekleşir, sağlıklı ve uzun bir ömür yaşanmasında tesir sağlar” diye konuştu.
Yan etkisiz bir tedavi yönetimi
Kök hücre uygulamasının yan etkisiz bir tedavi idaresi olduğunun altını çizen Tunç, “Evcilin ağrı kesicilere bağımlı bir hayat geçirmesinin önüne geçer ve onu daima alınan ilaçların yan tesirinden korumuş olur. Kök hücre uygulamasıyla evcili ömür uzunluğu kortizon kullanmaya mahkum eden gingivit ve stomatit üzere çok sık rastlanan diş eti hastalıklarında tedavi oranı yüzde 70’i bulurken, uygulamayı takiben altı ayı bulabilen bekleme müddeti sonrası hasta sıhhatine kavuşabiliyor. Birtakım deri hastalıklarında bu müddet daha da kısalıp bir hafta içinde tesirini gösterebilir. Omurilik hasarları ve omurga yaralanmalarında ise yüzde 80’e varan başarılı bir tedavi sunan kök hücre tedavisi, yaşlılığa bağlı eklem sıkıntılarını, felci, kuru göz rahatsızlıkları ile kornea yararlanmalarını tedavi edebilir” dedi.
Süreklilik isteyen bir tedavi değil
Kedi ve köpek üzere evcil hayvanlar için kök hücrelerin genel olarak hayvanın yağ dokusu ve göbek kordonundan elde edildiğinin bilgisini paylaşan Tunç, kelamlarına şöyle devam etti:
“Tedavide buralardan elde edilen mezenkimal kök hücreler kullanılır. Bunlar çarçabuk toplanır ve bankalama sistemi ile depolanırken, ileri kriyoprezervasyon ve kalite denetim usulleriyle saklanır. Tıpkı beşerde göbek kordonunun saklanması üzere kısırlaştırma operasyonu esnasında da evcil hayvandan alınan bir kesim yağdan o hayvan için otolog (Kişisel) bir kök hücre kaynağı oluşturulabilir. Ömrünün rastgele bir periyodunda muhtaçlığı olduğunda da kullanılabilir. Sık rastlanan, hastalığın kendisinin değil belirtilerinin iyileştirilebildiği, hem tedavisi uzun süren hem de tam olarak yapılamayan ve münasebetiyle hayvanı veterinere bağımlı kılan hastalıklar için kök hücre tedavisi muvaffakiyetle uygulanabilir. Kimi tedaviler süreklilik ister ve birtakım yan tesirleri olabilir, bu yan tesirler için de tekrar öteki tedaviler gerekebilir. Bir de hayvanlarda bu ilaçları uygulamanın zorluğu bulunur. Konutta yaşayan her kedi yahut köpek oral yoldan çok kolay ilaç kabul etmez. Lakin kök hücre tedavisi bu türlü değildir; bir öteki artısı daima olmamasıdır. Evcili daima veteriner tabibe gitmekten kurtaran kök hücre tedavisi, uzun vadede değerli bir tedavi değildir.”